top of page

Himoon Knowledge Hub

Bigender

Image by Alexander Grey

I-Bigender yigama elisetshenziselwa ukuchaza abantu abazikhomba ngobulili obubili noma abanolwazi kokubili kobulili besilisa nabesifazane. Igama livame ukusetshenziswa phakathi kwesambulela esingelona kanambambili noma sobulili, elibhekisela kubantu abangazihlonzi kuphela njengowesilisa noma Kunalokho, abantu abakhulu bangase babe nomuzwa wokuthi banoketshezi noma ubulili obuhlukahlukene obungashintsha phakathi noma buhlanganise bobabili ubulili ngezikhathi ezihlukene. Enye yezinto ezibalulekile zokuqonda i-bigender ukuqaphela ukuthi ubulili buyisakhiwo somphakathi, okusho ukuthi kunqunywa umphakathi. izinkambiso nokulindelweyo kunobulili bomuntu bemvelo.Nakuba ubulili busho umehluko ongokomzimba nowemvelo phakathi kowesilisa nowesifazane, ubulili bumayelana nendlela umuntu abona futhi aveze ngayo ubunjalo babo, okuhlanganisa imicabango yabo, imizwa yabo, nokuziphatha okuhlobene nokuba yindoda noma owesifazane. Kubantu abakhulu, ubulili babo bungasukela ekuzizweleni owesilisa noma owesifazane kuphela ngezikhathi ezithile kuye ekutholeni ingxube yakho kokubili ngesikhathi esisodwa noma ngokulandelana. Lokhu kuguquguquka kungabonakala ngezindlela ezahlukene, njengokushintsha phakathi kobulili ngamabomu noma kancane kancane ukushintsha phakathi kwabo, kuye ngokuthandwa nezimo. Kubalulekile ukuqonda ukuthi i-bigender iyisipiliyoni esijulile somuntu siqu nesomuntu ngamunye, esihluka kumuntu nomuntu. Nakuba abanye abantu abakhulu bengase bazilebule njengabanjalo ukuze bakhe umuzwa wobunikazi nomphakathi, abanye bangase bangasiboni isidingo sokusebenzisa leli gama futhi bangase basebenzise amanye amalebula esikhundleni salokho. Kunemibono eminingana eyiphutha kanye nezinkolelo-ze ezizungezile abantu abakhulu. Abanye abantu bangase bacabange ngephutha ukuthi abantu abakhuluphele "badidekile" noma "abazimisele" mayelana nobunikazi babo bobulili. Kodwa-ke, kubalulekile ukuvuma ukuthi ubulili buyi-spectrum eyinkimbinkimbi, futhi akuwona wonke umuntu okhomba owesilisa noma owesifazane kuphela. Ngokwamukela nokuvuma ukuba semthethweni kobunikazi be-bigender, singasebenzela ekudaleni izikhala ezibandakanya wonke umuntu nokwamukela izikhala ukuze abantu ngabanye baziveze ngokuyiqiniso. Kubantu abaningi abakhulu, ukwamukela nokuveza ubunjalo bobulili kungaba uhambo lokuzitholela, ukuzamukela, kanye nokuziveza. Kungase kuhlanganise ukuhlola izici ezihlukene zobunikazi babo, ukuhlola izitayela ezehlukene zokwethula (njengezingubo zokugqoka, izinwele zezinwele, noma izabizwana), kanye nokuthola umphakathi osekelayo oqinisekisa ukuzizwisa kwabo. I-binder identity inselele ekuqondeni okuvamile kanambambili kobulili, okuvame ukuchazwa njengokuhlukanisa phakathi kowesilisa nowesifazane. Le modeli kanambambili iyahluleka ukuvuma ukuba khona kwabantu abangangeni phakathi kwalezi zigaba ezinqunywe kusengaphambili. Ngokwamukela nokugubha ubunikazi bobulili obuhlukahlukene, okuhlanganisa i-bigender, singabekela inselele imikhuba yomphakathi futhi sikhuthaze ukubandakanywa, ukwamukela, nokuqonda. Kubalulekile ukuqaphela ukuthi abantu abakhulu bangase babhekane nezinselele ezihlukahlukene ekuphileni kwabo kwansuku zonke, okuhlanganisa ukucwaswa komphakathi, ukucwaswa, nokuntuleka kokuqonda kwabanye. Lezi zinselele zingathinta impilo yabo yengqondo kanye nenhlalakahle jikelele. Ngakho-ke, kubalulekile ukudala izindawo eziphephile nezisekelayo lapho abantu abakhulu bengakwazi ukuziveza ngokukhululekile ngaphandle kokwesaba ukwahlulela noma ukucwaswa. Sengiphetha, i-bigender yitemu elichaza abantu abazihlanganisa nobulili obubili noma abahamba phakathi kobunikazi besilisa nabesifazane. Lobu bunikazi bobulili bubona ukuhlukahluka nokwehlukahlukana kobulili, kubekela inselele ukuqonda okungokwesiko kanambambili kowesilisa nowesifazane. Ngokuvuma nokuqinisekisa okuhlangenwe nakho kwabantu abakhuluphele, singaba neqhaza emphakathini obandakanya wonke umuntu noqondayo.

bottom of page